Nu de vijandelijkheden zich naar Libanon hebben verspreid, een jaar nadat ze voor het eerst in Israël uitbraken, zijn de zorgen over de stabiliteit van het Midden-Oosten teruggekeerd. Dit kan leiden tot een ernstige situatie in de oostelijke Middellandse Zee, vooral op Cyprus.
Volgens Kathimerini Cyprus veroorzaken zware Israëlische luchtaanvallen in het noorden wijdverspreide humanitaire zorgen door angsten aan te wakkeren over de mogelijke ineenstorting van het politieke systeem van Libanon. Terwijl duizenden burgers in Libanon Beiroet verlaten, worden jaren van vooruitgang tenietgedaan en komt de natie dichter bij politieke onrust. De Europese Unie (EU), die onlangs politieke en financiële steun aan Libanon heeft verleend in een poging om precies dit soort gevolgen te voorkomen, maakt zich steeds meer zorgen over de situatie, naast de buurlanden.
Cyprus maakt zich vooral zorgen vanwege de nabijheid van het conflictgebied. In de vrees voor een scherpe toename van het aantal migranten dat uit Libanon arriveert, een moeilijke situatie voor het eilandland om zelfs in stabielere tijden aan te pakken, houdt Nicosia de situatie nauwlettend in de gaten. Cyprus maakt zich klaar voor een mogelijke escalatie van de situatie, hoewel de evacuatie van buitenlandse staatsburgers uit Libanon nog steeds onder controle is.
Cyprus stelt een Record in voor het Aantal Verblijfsvergunningen.
Volgens gegevens van Eurostat heeft de Europese Unie in 2023 een record van 3,7 miljoen eerste verblijfsvergunningen afgegeven aan niet-EU-burgers, waarbij Cyprus 34.694 nieuwe verblijfsvergunningen heeft uitgegeven, een daling van 10,9 procent. Deze afname is de eerste die sinds 2013 is opgemerkt.
Het is belangrijk te benadrukken dat de meeste vergunningen die in Cyprus zijn verleend, voor educatieve doeleinden waren. Vergunningen voor onderwijs werden op Cyprus verleend tegen een merkbaar hoger percentage dan die voor andere doeleinden, zoals internationale bescherming, die een duidelijke daling vertoonde.
Een Succesvolle Samenwerking op het Gebied van Migratie Tussen Cyprus en Libanon
Cyprus heeft zich sinds het begin van het conflict tussen Israël en Libanon aan de zijde van de EU geschaard in haar steun voor Beiroet. Nikos Christodoulides, de president van Cyprus, heeft Libanon twee keer bezocht, eenmaal samen met de president van de Europese Commissie, in een poging de Libanese regering te steunen en een ernstigere humanitaire crisis te voorkomen. Tot nu toe is er succes geboekt in de samenwerking tussen Cyprus en Libanon, vooral als het gaat om het beheersen van migrantenstromen.
Door het aantal migranten dat per zee arriveert te beperken, heeft Libanon de druk op Brussel kunnen verlichten en een sociale crisis op Cyprus kunnen voorkomen. De recente escalatie van vijandelijkheden vormt echter een bedreiging voor deze initiatieven.
Met twee miljoen illegale migranten die al aan de kust van Libanon leven en wachten op een kans om naar Europa te vluchten, vaak via Cyprus, is de grootste angst van Nicosia dat het politieke systeem van Libanon zal instorten, wat zal leiden tot een nieuwe golf van vluchtelingen.
Cyprus is optimistischer over de humanitaire situatie omdat het heeft geleerd van eerdere crises in Libanon in 2006 en 2022. Aangezien geen enkele natie tot nu toe om hulp heeft gevraagd, is het Estia-project, dat is opgericht om te helpen bij de evacuatie van buitenlandse staatsburgers, momenteel inactief. Volgens diplomatieke bronnen is een grootschalige evacuatie onwaarschijnlijk, hoewel, indien nodig, tot 26.000 mensen kunnen worden verplaatst; dit is een wereld van verschil vergeleken met de 60.000 mensen die tijdens het conflict in 2006 werden geëvacueerd.
Portugal, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland behoren tot de landen die al de evacuatie van hun burgers hebben georganiseerd; de meeste van hen verlieten Libanon met commerciële vliegtuigen. In tegenstelling tot 2006, toen het werd gebombardeerd en gesloten, waardoor duizenden mensen vast kwamen te zitten, is de luchthaven nog steeds open, ondanks dat sommige luchtvaartmaatschappijen, zoals Cyprus Airways, vluchten naar Beiroet hebben opgeschort.
Derde landgenoten vormen een grotere uitdaging voor evacuatie dan Europese staatsburgers. Deze mensen zouden zich moeten registreren wanneer ze op Cyprus aankwamen en daar moeten blijven totdat ze een vlucht naar elders konden krijgen. Ze blijven meestal maar een week of zo, maar er zijn strenge veiligheidsmaatregelen getroffen om ervoor te zorgen dat ze zich niet vrij kunnen bewegen.
Volgende Halte Syrië?
Aan het einde van augustus heeft de Duitse Hoge Administratieve Rechtbank in Münster in een baanbrekende uitspraak bepaald dat sommige gebieden in Syrië nu als “veilig” kunnen worden beschouwd, ondanks de aanhoudende burgeroorlog.
De rechtbank heeft de aanvraag voor subsidiaire bescherming van een Syrische man uit Hasakah afgewezen, met de stelling dat de regio geen ernstige bedreiging meer vormt voor leven of fysieke integriteit. Deze uitspraak wordt verwacht invloed te hebben op toekomstige deportaties en terugkeer, een vooruitzicht dat wordt verwelkomd door kanselier Olaf Scholz, die pleit voor strengere deportatiebeleid.
Deze beslissing draait de eerdere houding van het land om en sluit aan bij de benadering van Nicosia met betrekking tot de vluchtelingen- en migrantencrisis. Nicosia pleit al lange tijd voor de aanduiding van bepaalde Syrische regio’s als “veilig” om de terugkeer van vluchtelingen vanuit Cyprus te vergemakkelijken. De beslissing van de rechtbank sluit aan bij deze doelen, wat optimisme creëert op Cyprus dat de Europese Unie mogelijk hetzelfde zal doen.