Globalisering en de verschillende demografische processen, evenals een groeiend aantal conflicten over de hele wereld, hebben ertoe geleid dat een enorm aantal mensen van alle achtergronden om de een of andere reden onderweg is. Afhankelijk van de aard van de beweging en soms afhankelijk van de verborgen of niet-verborgen agenda van het medium dat we gebruiken, kunnen de woorden migrant, vluchteling, economische migrant, illegale grensoverschrijder of zelfs toerist in elke configuratie worden gebruikt. In dit artikel willen we bij FactRefuge elk van deze termen verduidelijken en hoe ze verschijnen in een van de meest bepalende en meest urgente problemen van onze tijd: migratie.
Laten we het onder ogen zien: We zijn bijna allemaal migranten
De verduidelijking moet beginnen met de breedste categorie, de migrant. Iedereen kan een migrant zijn, zodra hij of zij het kiesdistrict waarin hij of zij woont, verlaat.
Dus op het moment dat iemand de stad, het dorp of de boerderij waar hij woont verlaat, wordt hij een migrant.
Dit woord is een van de meest vage overkoepelende termen en wat het belangrijkste is: het is niet gedefinieerd in de (internationale) wetgeving. Migrant betekent simpelweg dat iemand onderweg is, om de ene reden (op excursie gaan naar een nationaal park in de buurt) of een andere (een mensenhandelaar betalen om vanuit een oorlog of een anderszins vreedzaam land in het Midden-Oosten naar Europa te komen).
Omdat migrant zo’n brede betekenis heeft, geldt dat ook voor “economische migrant”, wat betekent dat het individu om financiële redenen besluit om te verhuizen: meestal om er financieel beter van te worden. (Bepaalde familieleden die mobiel genoeg zijn en meestal een soort gewilde speciale vaardigheid bezitten, verhuizen meestal naar meer ontwikkelde regio’s in hun eigen land of in andere landen en helpen hun familie door geld over te maken.
Engelsman in New York – Verhuizen naar een ander land
Motief en doel zijn cruciale factoren wanneer iemand besluit om naar een ander land te verhuizen. Op basis van internationale wetgeving heeft elk land het recht om te beslissen onder welke omstandigheden en met welke voorwaarden ze burgers van een ander land toelaten. Op basis hiervan kunnen landen worden gerangschikt op basis van hoe gemakkelijk het is om met een paspoort te reizen.
Als iemand legaal een grens oversteekt, betekent dit dat hij dat doet bij een aangewezen grensovergang, met zijn persoonlijke reisdocumenten bij de hand en in het bezit van andere documenten die hij verplicht moet hebben. (Uitnodigingsbrief, visum etc.)
Als het bovenstaande niet kan worden overlegd of als de grensoverschrijding op een andere plaats plaatsvindt, wordt het betreden van het betreffende land als illegaal beschouwd en kan de dader worden aangeklaagd of beboet volgens de wet van het land waar hij of zij door de autoriteiten is aangehouden.
Soms is het niet mogelijk om een ander land binnen te komen met de vereiste documenten bij de hand, maar is de oversteek van het grootste belang, bijvoorbeeld omdat de persoon op de vlucht is voor oorlog.
En het magische woord: Vluchteling
Meer dan zeker zullen deze personen bij hun aanhouding zeggen dat ze vluchtelingen zijn. Vluchtelingen zijn volgens het Bureau van de Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen van de Verenigde Naties (UNHCR) mensen die “op de vlucht zijn voor gewapende conflicten of vervolging” en “voor wie het weigeren van asiel mogelijk dodelijke gevolgen heeft”. Vluchtelingen verlaten hun thuisland omdat het gevaarlijk voor hen is om te blijven. Vluchtelingen wegsturen kan betekenen dat ze ter dood veroordeeld worden. Ze komen vaak aan zonder hun persoonlijke bezittingen, soms zonder planning. Vluchtelingen worden beschermd tegen uitzetting of terugkeer naar situaties die hun leven kunnen bedreigen. Ze moeten toegang krijgen tot sociale voorzieningen en geïntegreerd worden in de samenleving van hun nieuwe land. Migranten worden onderworpen aan de immigratiewetten en -procedures van een land en kunnen worden uitgewezen of teruggestuurd naar hun thuisland.
Het probleem is dat er vaak misbruik wordt gemaakt van de procedures en het wettelijke kader. Het is voorgekomen dat mensen zichzelf als vluchteling hebben aangegeven alleen maar om toegang te krijgen tot de sociale voorzieningen van het land en om de procedure te starten, om de volgende dag weer naar een ander land te vertrekken.
Dit fenomeen is het kernprobleem van het migratiebeleid van de Europese Unie (en andere Europese landen). Aangezien slechts de kleinste minderheid van de zelfverklaarde vluchtelingen het proces van hun asielaanvraag daadwerkelijk doorloopt (en de meerderheid, blij om binnen het gewenste grondgebied te zijn, laat het de Schengenzone of de Verenigde Staten zijn, vlucht gewoon dieper het grondgebied in, namelijk West-Europa of weg van de grens met de VS), is er een enorm aantal mensen zonder de juiste identificatie en dus zonder enige mogelijke wettelijke bescherming of opheldering.
Dit brengt zorgen met zich mee op het gebied van veiligheid, sociale zekerheid, financiële zekerheid en fysieke veiligheid.
Met andere woorden: er lopen veel onbewezen vluchtelingen tussen legale migranten.
